KAYIP KAÇAK BEDELİ BİLMECESİ

Elektrikte kaçak kullanımının oluşturduğu maliyeti abonelerin sırtına yükleyen tartışmalı kanun tasarısı Meclis Komisyonunda kabul edildi. Tasarı Genel Kuruldan çıkarsa , ‘’kayıp kaçak bedeli ‘’  kalıcı hale gelmiş olacak. Daha önce hukuki yönetimlerle geri alınan bedellerin tekrar vatandaşlara ek yük olarak getirilmesinin önü açılmış olacak.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 21.05.2014 tarik ve 2013/7-2454 Esas -2014/679 sayılı kararı geçtiğimiz aylarda aldığı, ‘’  ’çalınan elektiriğin parası ‘ düzenli fatura ödeyen aboneden tahsil  edilemez ‘’ kararı , tüketicileri yanına geçirmiş, binlerce elektrik abonesi geriye dönük olarak ödediği kayıp kaçak bedellerini almak için, soluğu elektrik dağıtım şirketleri ve tüketici hakem heyetlerinde almıştı.

Ancak önceki günlerde (geçen hafta ) Meclis Komisyonunda kabul edilen Elektrik piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısına göre, abonelere iade edilen kayıp kaçak paraları yine tüketicilerin cebinden çıkacak. Tasarı, Genel Kurulda değişmezse kayıp , kaçak bedeli kalıcı hale gelmiş olacak . Yani her ay faturaların yaklaşık yüzde 10 ila 15’i, kayıp kaçak bedeli olarak abonelerin cebinden çıkacak. Ayrıca mahkeme kararıyla geri alınan ve alınacak kayıp-kaçak paraları da tarifeye yansıtılacak. Sadece 2014’te abonelerden 5,4 milyar lira kayıp-kaçak bedeli tahbil edildiği hesaplanıyor.

TÜM MASRAFLAR ABONEYE

Tasarı bu haliyle yasalaşırsa kayıp-kaçak bedeline ilişkin başvurularda ve açılan davalarda , tüketici hakem heyetleri ile mahkemelerin yetkisi , ürün veya hizmet bedellerinin, EPDK’nun düzenleyici işlemlerine uygunluğunun denetimi ile sınırlı olacak .Mahkeme ve tüketici hakem heyeti kararına istinaden, yapılan iadeler ve mahkeme giderleri ise tarife yoluyla karşılanacak. Bir kişi kayıp-kaçak bedelinin iadesine karşı açtığı davayı kazansa bile bunun karşılığı yine dağıtım tarifelerine eklenecek.

Dağıtım tarifeleri , dağıtım sistemi işletim maliyeti, teknik ve teknik olmayan kayıp maliyeti, kesme , bağlama hizmet maliyeti, sayaç okuma maliyeti, reaktif enerji maliyeti gibi dağıtım faaliyetinin yürütülmesi kapsamındaki tüm maliyet ve hizmetleri karşılayacak bedellerden oluşacak. Kayıplara ilişkin maliyetler ise tüketicilere yansıtılacak.

Tüketici Birliği Federasyonu Genel Başkanı Mehmet Bülent DEMİR konuyla ilgili şunları söylüyor. Bu kadar da olmaz dedirten bir düzenleme , kayıp-kaçak bedeliyle ilgili bu güne kadar dav açılıp, tahsil edilen bedeller de tarifeye eklenerek tekrar bizden alınacak. Ayrıca yasa geçtiği anda bitmemiş olan davalar ‘’şak’’ diye düşecek. Bu durum da tüketicinin açtığı davanın aleyhine bitmesi demektir. Bu taslakta vatandaşın kayıp-kaçak konusunda dava açması, hakem heyetine gitmesi , idari başvuru yapıp itiraz etmesini yasaklayıcı hüküm getiriliyor. Bu durum ise Anayasamıza, Hem Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine ve Avrupa Birliği kriterlerine aykırı.

Yargıtay’ın kararı sonucunda binlerce kişi kuyruğa girip paralarını talep etti.10 yıllık süre içinde 35-40 milyarlık paranın iade edilmesi gerekecekti. Bu paralar ise dağıtım şirketlerinin kasasından çıkacaktı.

4628 sayılı Elektrik Piyasası Kanunu’nun 4.maddesinde, Elektrik piyasası Düzenleme Kurumu’na sınırsız bir fiyat belirleme hak ve yetkisi verilmemiştir.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun kararları içtihat konumundadır. Anayasa Mahkemesince kaldırılmadığı, bozulmadığı müddetçe işlevini korumaktadır. Genel Kurulun Kararına göre; Elektrik enerjisinin nakli esnasında meydana gelen kayıp ile başka kişiler tarafından yapılan hırsızlanmak suretiyle kullanılan elektrik bedellerinin , kurallarına uyan abonelerden tahsil yoluna gitmek hukuk devleti ve adalet düşüncesi ile bağdaşmadığını ifade edilmektedir. Hem bu hal parasını her halükarda tahsil  eden şirket kurumun çağın teknik gelişmelerine ayak uydurmasına engel olur. Oysa ki elektrik kaybını önleme ve hırsızlıkları engelleme veya hırsızı takip edip , bedeli ondan tahsil etme görevi de  bizzat enerjinin sahibi bulunan davacı şirkete aittir.

Tüketici olarak bizlerin faturalara yansıtılan kayıp-kaçak bedelinin hangi miktarda olduğunun apaçık denetlenebilmesi ve hangi hizmetin karşılığında olduğu bilmemiz gerekmektedir. Kalın Sağlıcakla...