EVET oylarının kılpayı farkla kazandığı referandumda mühürsüz oyların geçerli sayılması kararını serbest seçim hakkını düzenleyen Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Ek 1 nolu Protokolün 3.maddesine dayandıran Yüksek Seçim kurulunun geçmişte muhalefetin buna ilişkin başvurularını reddettiği ortaya çıktı.

2011’de Meclise giren Hatip Dicle’nin milletvekili seçim tutanağını yasayı gerekçe göstererek iptal eden YSK, Dicle’nin daha üst norm olan AİHS’yi gerekçe göstererek yaptığı itirazı reddetti.Bu gün AİHS’yi kullanarak Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan’a başkanlık yolunu açan YSK; Hatip Dicle kararında AİHS’deki “ serbest seçim hakkı2nı dikkate dahi almadı.

Yüksek seçim kurulu,Anayasa değişikliği referandum sonuçlarının kaderini etkileyen” mühürlü oyların geçerli sayılmasına”ilişkin verdiği kararın gerekçesi,önceki içtihatlarıyla çelişki yaratı.Serbest ve demokratik seçim hakkının,Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Ek 1 No’lu Protokolün 3.maddesi ile güvence altına alındığını belirten YSK; Ek 1 No ‘lu Protokolün 3.maddesinin,sadece milletvekili seçimine ilişkin seçme hakkını düzenlemekle birlikte özü itibariyle serbest seçim hakkını önemsemekte ve koruma altına almakta olduğunu savundu.Yani kurul 3.maddeyi daha da geniş olarak yorumladı.Sandık seçmen listesinde yazılı olarak herkesin oy kullanma hakkı bulunduğunu belirten YSK; Anayasanın 67 ve 90/5.maddesi ile Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin  EK 1 No’lu Protokolün 3.maddesi birlikte değerlendirildiğinde,sandık kurullarının hata ve ihmali sonucu mühürlenmeyen oy zarfı ve oy pusulası ile kullandırılan oyların geçerli kabul edilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.dedi.

Oysa Türkiye’deki yargı sistemi,mevcut yasaları uygularken bu zamana kadar anayasanın 90.maddesi kapsamında daha üst bir norm olan ve kabul edilen  ve Türkiye’nin taraf olduğu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ni görmezden gelirdi.Özellikle muhalif kesime yönelik hak ihlallerinde YSK dahil yüksek mahkemeler,AİHS’yi uygulamaktan kaçınarak,ulusal mevzuatın dışına çıkmak istemezdi.Ancak YSK; tarihinde görülmemiş bir şekilde iktidar partisi ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kılpayı kazandığı bir referandumda AİHS kullandı.

Buna karşılık YSK,geçmiş kararlarında AİHS’ye atıf yapılarak kendisine gelen başvuruları ise reddetmişti.En dikkat çeken örnek,Hatip Dicle kararı oldu.YSK,12 Haziran 2011 milletvekili genel seçimlerinde Diyarbakır’dan bağımsız milletvekili seçilen ve buna ilişkin mazbatasını alan Hatip Dicle’nin “ milletvekili seçilme tutanağını” “ tam kanunsuzluk” gerekçesiyle 21 Haziran 2011’de iptal etti.Buna gerekçe olarak Dicle’nin “ seçilme yeterliliğini ortadan kaldıran kesinleşmiş bir mahkumiyet hükmünün ortaya çıkmasını”gösterirken,kararı 2839 sayılı milletvekili Seçimi Kanunu’nun 11.maddesi ile 5352 sayılı Adli Sicil kanunun 13/A maddesine dayandırdı.Karar üzerine Dicle’nin yerine AKP’li bir isim Meclis’e girmişti.

Hatip Dicle,bu karara karşı avukatı levent kanat aracılığıyla YSK’ye itiraz dilekçesi verdi.Dilekçede,Avrupa İnsan hakları sözleşmesi’ne dair 2 serbest seçim hakkı”başlıklı 1 No’lu protokolün 3.maddesine dikkat çekilirken,bu düzenlemede 2 sözleşmeci taraf devletler yasama organının seçimi için,halkın kendi düşüncelerinin serbestçe ifade etmesinin güvence altına alındığı koşullarda,makul aralıklarla ve gizli oyla serbest seçimler yapmayı taahhüt eder”hükmüne yer verildiği anımsatıldı.Ayrıca aynı sözleşmenin “ Ayrımcılık yasağı2 başlıklı 14.maddesindeki düzenlemeye işaret edildi.

Dilekçede,anayasanın 90 maddesine göre temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası anlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası anlaşma hükümleri esas alınacağına vurgu yapıldı.Kalın sağlıcakla...