23 Temmuz 2024
TMO 10 LİRADAN FINDIK ALACAĞINI AÇIKLADI TEPKİLER SÜRÜYOR
- Çarşamba, 23 Ağustos 2017
Toprak Mahsulleri Ofisi 10 liradan fındık alımı yapacağını açıkladı. Üretici ise 10 lira’nın çok düşük bir rakam olduğunu dile getirdi. 10 liraya satılacak olan fındığın maliyeti zor kurtardığını savunan üreticiler bu yılda kara kara düşünmeye devam diyor.
SEYİT TORUN “ÜRETİCİ SADAKA İSTEMİYOR”
CHP Genel Başkan Yardımcısı Torun, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) aracılığıyla 2017 yılı ürünü Giresun kalite fındık için 10,5 lira, levant kalite fındık için 10 lira fiyatla alım kararını eleştirdi.
Toprak Mahsulleri Ofisi tarafından 2017 sezonu ürünü için açıklanan fiyatın kabul edilir olmadığını savunarak, alım fiyatını eleştiren CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Ordu Milletvekili Seyit Torun, "Bu fiyat bize şunu göstermiştir. İktidar için ne fındığın ne de fındık üreticisinin hiçbir kıymeti yoktur. Bu iktidar üreticinin yanında değil, üreticinin emeğini sömürmek isteyenlerin yanındadır" ifadesini kullandı.
“ÜRETİCİ SADAKA İSTEMİYOR”
CHP'li Torun, açıklanan fiyatın hiçbir üreticiyi memnun etmediğini öne sürerek, şunları kaydetti: "Fındık üreticisini ezdirmeyiz, üretici sahipsiz değildir diye açıklama yapanlara sormak lazım. Bu mudur üreticiye sahip çıkmak, bu mudur size oy veren bu üreticinin emeğine alın terine sahip çıkmak? Bırakın artık bu üreticiyle dalga geçmeyi. Bu fiyat üretici için açıklanmamıştır, açıklanan fiyat sadece piyasada tekel konumuna gelenlerin ekmeğine yağ sürecektir. AK Parti iktidarı bu gidişle fındık üreticisini fındık bahçesini satmak zorunda bıraktıracak. Bu üretici sadaka istemiyor, bu üretici alın terinin karşılığını istiyor. Fındığın maliyeti 9 lirayken hükümetin açıkladığı 10 lira fiyat üreticinin hangi derdine deva olacak? İşçi parasını mı ödesin, gübre parasını mı ödesin, geçinsin mi ne yapsın bu üretici?"
“TMO BU FİYATTAN PİYASAYA GİRMEMELİYDİ”
Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba tarafından açıklanan Giresun kalite fındık için kilogram başına 10 lira 50 kuruş, levant kalite için 10 lira fiyatın yetersiz olduğunu belirten Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, “Fiyatları revize edin, tepkiyi dindirin” çağrısı yaptı.
Yazılı bir açıklama yapan Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Başkanı Şemsi Bayraktar, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nın fındıkta maliyetlerin yüksek olduğunu yerinde tespit ettiğini, buna rağmen Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) Giresun kalite fındık için kilogram başına 10 lira 50 kuruş, levant kalite fındık için 10 lira olarak açıklanan fiyatın son derece yetersiz kaldığını bildirdi.500 bin üreticiyi ilgilendiren bir üründe, serbest piyasa koşullarının oluşmadığı bir ortamda TMO’nun piyasayı regülasyonunun şart olduğunu, aksi takdirde üreticinin sürdürülebilir, maliyetlerinin üzerinde bir fiyat elde etmesinin mümkün olmadığını vurgulayan Bayraktar, şunları kaydetti:
“Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığımız ile Ziraat Odalarımızın, Ordu, Giresun, Trabzon’da yaptıkları maliyet hesabına göre, üreticimizin maliyeti, Trabzon için kilogramda 9 lira 90 kuruş, Giresun’da 9 lira 75 kuruş, Ordu’da 8 lira 75 kuruş, üç ilin ortalaması 9 lira 47 kuruş olarak bulunmuştur.
“TMO bu fiyattan piyasaya girmemeliydi”
Üstelik verim; Giresun için dekara 120 kilogram, Ordu ve Trabzon için dekara 150 kilogram olacağı hesabıyla bu maliyet çıkarılmıştır. Dekara verimin Trabzon’da 73, Giresun’da 87, Ordu’da 104 kilogram civarında kalacağı tahmin edilmektedir. Verim bu rakamlarda kalırsa, üreticimizin maliyeti daha da yükselecektir.
TMO, eğer üreticimizi memnun etmek için piyasaya giriyorsa, bu fiyat üreticimizi memnun etmemiştir. Bu fiyattan piyasaya girmemeliydi. Ofis, üreticinin görüşünü almadan, müzakere etmeden fiyat açıklamıştır.
Öncelikle herkesin şunu bilmesinde fayda vardır. Açıklanan fiyat, üreticimizin cebine giren fiyat değildir. Randıman meselesi var. Levant kalitede 10 liralık fiyat, 50 randımana veriliyor. Bu şu demektir. Randımandaki 1 puanlık düşüş 20 kuruşa denk gelecek. Doğu Karadeniz bölgemizde şu anda randımanın külleme, aşırı sıcaklar nedenleriyle 47’ye hatta 45’e kadar iniyor. 47 randıman olsa, fiyat 9 lira 40 kuruşa, 45 randıman olsa 9 liraya düşüyor.
Olay bununla da kalmıyor. Kriterlerde de sıkıntılar var. TMO, nem oranı yüzde 6, buruşuk oranı yüzde 10, çürük oranı yüzde 3’ü geçen fındığı almıyor. Nemin yüzde 6’nın altına indirilmesi zor görünüyor. Üreticimiz ‘fındık zaten yağlı bir ürün. Fındığı kavurmadan yüzde 6 nemin altını tutturamayız. Nem oranı yüzde 8, en azından yüzde 7 olsun’ diyor.Üreticinin cebine giren rakam
Nem, buruşuk ve çürük oranı, bu oranlardan düşük olan, kaliteyi tutturan fındıkları ise barem uygulaması adı altında yüzde 1’e varan başka bir kesinti yaparak alıyor. Yani fiyat 47 randımanda 9,4 kuruş, 45 randımanda 9 kuruş daha indiriyor ve 47 randımanda 9 lira 30,6 kuruşa, 45 randımanda 8 lira 91 kuruşa düşürüyor.
Üstelik, fiyattan aktif sigortalı veya emekliyse yüzde 2 stopaj, aktif sigortalı veya emekli değilse yüzde 2 stopaj, yüzde 1 Bağ-Kur kesintisi yapılıyor.
Böylece üreticimiz, aktif sigortalı veya emekliyse brüt 10 liralık levant kalite alım fiyatı 47 randımanda 9 lira 12 kuruşa, aktif sigortalı veya emekli değilse 9 lira 3 kuruşa, aktif sigortalı veya emekliyse 45 randımanda 8 lira 73 kuruşa, aktif sigortalı veya emekli değilse 8 lira 64 kuruşa kadar iniyor.
Levant kalite fındıkta 10 lira olarak açıklanan fiyat, üreticimiz zor olan 50 randımanı ve baremi tuttursa bile, aktif sigortalı veya emekliyse 9 lira 80 kuruşa, aktif sigortalı veya emekli değilse 9 lira 70 kuruşa düşüyor. Üreticimizin cebine giren budur.
Bununla da bitmiyor bir de nakliye parası var. TMO, her yerde alım merkezi kurmuyor. Henüz bazı illerimizde sadece 1-2 alım merkezi belirlenmiş durumda. Ofis, tüccar gibi çiftçinin kapısının önünden fındığını almıyor.
Alım kotası da sorun olacak. Dekar başına alım kotasının il verim ortalaması veya biraz üzerinde olacağı söyleniyor. Bu bazı yörelerimiz için çok yetersiz kalacaktır. Ürettiği fındığın yarısını veya üçte birini bile TMO’ya veremeyecek üreticilerimiz vardır.”
“Üreticinin sesine kulak verilmeli”
TZOB Başkanı Bayraktar, “Tüccar, TMO’nun verdiği fiyatın netini hesaplamış, kendi fiyatının altında kaldığını görmüş ve piyasa fiyatlarını hem Doğu Karadeniz’de hem Batı Karadeniz’de aşağı çekmiştir. Üreticimiz TMO’nun açıkladığı fiyata son derece tepkili. Bahçeye girmeyeceğini söyleyen, fındık ağaçlarını kesen üreticilerimiz bile var. Hükümetimiz, 500 bin fındık üreticisinin sesine kulak vermeli, sorunu görmeli, acilen TMO fiyatlarını revize ederek tepkiyi dindirmelidir” dedi.
“ÜRETİCİNİN BEKLENTİSİ 12-13 LİRAYDI”
TZOB Yönetim Kurulu Üyesi ve Ordu Ziraat Odaları İl Koordinasyon Kurulu Başkanı Arslan Soydan, TMO Giresun kalite fındığı 10,5, levant kalite fındığı 10 liradan alım yapacağını açıklamasını değerlendirerek, “Üreticinin beklentisi 12-13 liraydı” dedi.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Yönetim Kurulu Üyesi Arslan Soydan, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO) aracılığıyla 2017 sezonu fındık için de alım kararı verilmesinin üreticilere ve bölgeye hayırlı olmasını diledi. Soydan, gazetecilere yaptığı açıklamada, 2017 sezonu fındık için TMO aracılığıyla alım kararını memnuniyetle karşıladıklarını söyledi.
Açıklamanın en yetkili makamdan geldiğine işaret eden Soydan, "Fındık hasadına başlanmadan önce 'TMO fındık alımı yapacak mı, yapmayacak mı' konusu merak ediliyordu. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba'nın açıklamasının ardından bu merak da giderilmiş oldu." ifadesini kullandı.
Soydan, TZOB olarak kendilerinin de TMO'nun mutlaka piyasada olması ve devletin mutlaka müdahale alımı yapması yönünde talepleri olduğunu anımsatarak, "Yapılan açıklamaya göre TMO önümüzdeki pazartesi gününden itibaren Giresun kalite fındık için 10,5 lira, levant kalite için 10 liradan alım gerçekleştirecek. Alınan bu karar tüm üreticilerimize ve bölgemize hayırlı olsun." dedi.
Tereddütleri ortadan giderdi
TMO'nun kararının, bazı tereddütleri de giderdiğine dikkati çeken Soydan, şöyle devam etti: "Yapılan bu açıklama belki üreticilerin beklentilerinin altında olmuş olabilir ancak burada önemli olan devletin fındığa müdahale eden bir kurum olarak piyasada olmasıydı. Çünkü bu sezon bizim tereddütlerimiz vardı. Özellikle devlet müdahalesinin olmadığı yani TMO'nun alım yapmadığı bir piyasada fındık fiyatlarının açıklanan bu rakamların çok çok altında olması söz konusu olabilirdi. Onun için devlet eliyle fındığa müdahale önemliydi ve bu müdahale de gerçekleşmiş oldu."
Beklenti karşılanmadı
Soydan, “Bu sezonu acaba nasıl bir fiyat olacak, piyasa nasıl başlayacak diye önemsiyorduk. TZOB olarak fındığın maliyetinin altında bir fiyat oluşması halinde devletin müdahale etmesi yönünde bir talebimiz vardı. Bugün itibariyle Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı TMO kanalıyla fiyat açıkladı. Giresun kalite fındığın 10,5, levant kalite fındığın fiyatı 10 liradan açıklandı. Bölgemizdeki üreticilerimizin beklentileri 12-13 lira bandındaydı. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı 1 kilogram fındığın maliyetini 8,75 TL olarak açıklamıştı. 10 lira maliyetler seviyesinde olan bir fiyat” diye konuştu.
Arslan Soydan, fındık üreticisini yalnız bırakmayan hükümet yetkililerine de teşekkür etti.
“BU FİYAT ÜRETİCİNİN ALIN TERİYLE DALGA GEÇMEKTİR”
Fatsa Ziraat Odası Başkanı Ziraat Müh. İbrahim Ethem Kibar, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Ahmet Eşref Fakıbaba tarafından 10 lira olarak açıklanan fındık müdahale alımı fiyatına tepki gösterdi.
Başkan Kibar, açıklanan fiyatın hayal kırıklığı olduğunu ve bugün 9.25 olan serbest piyasa fiyatlarını aşağı düşüreceğini belirtti.
Başkan Kibar ; Açıklanan fiyat 500 bin fındık üreticisinin alın teriyle dalga geçmekten başka bir şey değildir. Fındıkta 2 yıldır külleme hastalığıyla birlikte ciddi boyutlara ulaşan kalite ve randıman sorunu var. Kilosu 10 liradan alınacak olan mahsulde randıman farkı ve bilumum kesintilerle birlikte üreticinin eline geçecek ödeme 9 lira seviyelerinin altına düşebilir, dedi.
Başkan Kibar ; Devlet Fındık üreticisine sahip çıkmak isterken üreticiyi sahipsiz bırakmıştır, Bu yanlışın acilen farkına varılarak düzeltilmesi gerekir. Açıklanan müdahale alım fiyatı bakanlar kurulunca imzalanmadan acilen revize edilmelidir. 13-14 Liranın altında açıklanacak hiçbir rakamın serbest piyasa fiyatlarını değiştirmeyeceğini raporlar ve açıklamalarla bakanlığa bildirmiştik.
-ÜRETİCİLERİMİZ MİTİNG İSTİYOR.
Başkan Kibar ; Bakan Fakıbaba`nın açıkla-masından sonra üreticilerimizle yoğun bir telefon trafiği yaşadık. Açıklamanın gerçek olduğuna hiçbir üreticimiz öncelikle inanmadı. Fındık konusunda Ziraat Odaları Birliği Başkanımız Şemsi Bayraktar ciddi bir mücadele verdi. Fakat görüyoruz ki bizim lobisel anlamda vermiş olduğumuz mücadeleyi Fındık Baronları kazandı.
Kibar, artık sözün Fındık üreticilerinde olduğunu söyleyerek, Üreticilerimizden yoğun bir şekilde miting talebi var ve bu anlık bir talep değil, uzun yıllardan beri Fındıkta yaşanan olumsuz sürecin dışa vurum talebidir.
-KARADENİZ İNSANI HER ZAMAN DEVLETIN YANINDA OLMUŞTUR
Başkan Kibar ; Şimdiye kadar hiçbir yasadışı veya yasaiçi örgütün gazına gelmemiş, devlete karşı duranların tepesine binmiş, Allah devlet babayı başımızdan eksik etmesin diye dua etmiş olan Karadeniz insanı artık miting yapmayı düşünüyorsa bölgemiz siyasetçilerinin oturup bir düşünmesi gerekir. Fındık üreticilerimizin sınırsız sabrına güvenilerek unutulma ve yok sayılma çabaları bugün Fındık üreticisini miting ister hale getirmiştir. Bu talebi Ziraat Odaları olarak birliğimize ileteceğiz. Ülkemizde OHAL var, Fakat gün bireysel hesap yapma günü değil emeğimizi ve alın terimizi demokratik yollarla arama günüdür, diyerek sözlerine son verdi.